H Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία αναπτύσσει καινοτόμες τεχνολογίες για μελλοντικές αποστολές.
Αξιόπιστη πρόσβαση στο διαδίκτυο για τους αστροναύτες που βρίσκονται σε κάποιο διαστημικό σταθμό; Και για τον έλεγχο ενός οχήματος στην επιφάνεια της Σελήνης ή τόσο μακριά όσο ο πλανήτης Άρης από κάποιο διαστημόπλοιο σε τροχιά γύρω τους; Είναι μονάχα μερικές από τις ...... καινοτόμες τεχνολογίες που αναπτύσσει η ESA για μελλοντικές αποστολές στο μακρινό διάστημα.
Τι κοινό έχουν οι δορυφόροι παρατήρησης της Γης με τους αστροναύτες οι οποίοι στέλνουν εικόνες σε πραγματικό χρόνο από το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό; Η απάντηση είναι ότι όλοι στέλνουν δεδομένα πίσω στη Γη. Οι απαιτήσεις για την αναμετάδοση πληροφοριών στο διάστημα αναμένεται, ωστόσο, να αυξηθούν τα επόμενα χρόνια.
Στο μέλλον, οχήματα στον πλανήτη Άρη και σε μη επανδρωμένες βάσεις στη Σελήνη θα καθοδηγούνται από δορυφόρους που θα έχουν τοποθετηθεί σε τροχιά γύρω τους. Αστροναύτες θα ταξιδεύουν μέχρι αστεροειδές, εκατοντάδες εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από τη Γη, και θα χρειάζεται να επικοινωνούν με άλλους αστροναύτες, κέντρα ελέγχου και εξελιγμένα συστήματα με τα οποία θα είναι εξοπλισμένα τα διαστημόπλοιά τους. Και όλες αυτές οι δραστηριότητες απαιτούν για το συντονισμό τους ένα αξιόπιστο και ευέλικτο δίκτυο αναμετάδοσης πληροφοριών. «Μελετάμε πως οι τεχνικές προδιαγραφές συσκευών, όπως κινητά τηλέφωνα και φορητοί υπολογιστές, θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή σε μία νέα γενιά από διαδικτυωμένες ηλεκτρονικές συσκευές,» εξηγεί ο Nestor Peccia, υπεύθυνος για την ανάπτυξη λογισμού για το επίγειο στέλεχος διαστημικών αποστολών στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Διαστημικών Επιχειρήσεων, στο Darmstadt της Γερμανίας.
«Ωστόσο, τα μελλοντικά σχέδια μας δεν περιορίζονται στη δημιουργία ενός διαστημικού διαδικτύου• ερευνούμε πως θα μπορούσαν διαστημικές υπηρεσίες όπως η ESA και η NASA να συνεργαστούν και διαστημικές αποστολές τους να ανταλλάσσουν δεδομένα μεταξύ τους αλλά και με επίγειους σταθμούς σε πραγματικό χρόνο, καθώς και νέες τεχνικές προδιαγραφές για τον έλεγχο διαστημοπλοίων σε τροχιά.»
Από το 1982, ειδικοί της ESA, NASA και άλλων διαστημικών υπηρεσιών, καθώς και από την ευρύτερη διαστημική βιομηχανία οι οποίοι στελεχώνουν την Consultative Committee for Space Data Systems(CCSDS) έχουν συναντηθεί για να διευρευνήσουν τις δυνατότητες ανάπτυξης νέων τεχνικών προδιαγραφών για την αναμετάδοση δεδομένων η οποία θα βασίζεται σε λογισμικού ανοιχτού κώδικα.
Η ανάπτυξη λογισμικού για τον ηλεκτρονικό εξοπλισμό διαστημικών αποστολών και την αναμετάδοση δεδομένων μεταξύ διαστημικών υπηρεσιών, εμπορικών αεροπορικών εταιριών, καθώς και κατασκευαστριών εταιριών δορυφορικών συστημάτων αναμένεται να αποδώσει σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Στο μέλλον αναμένεται, άλλωστε, να αυξηθούν οι απαιτήσεις για αναμετάδοση δεδομένων μεταξύ δορυφόρων σε τροχιά, και διαστημόπλοια θα πρέπει να μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους μέσα από αξιόπιστα ραδιοφωνικά κανάλια, ακόμα και εάν περιφέρονται γύρω από τον Άρη με ταχύτητα πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα.
Το Μάιο του 2008, η αποστολή της ESA Mars Express προσέφερε ένα κρίσιμο κόμβο για τη μετάδοση πληροφοριών προς και από το διαστημικό όχημα της NASA Phoenix στην διάρκεια της προσεδάφισης και απομάκρυνσής του από τον κόκκινο πλανήτη. Τον Αύγουστο θα προσφέρει τις υπηρεσίες του σε μία διαφορετική αποστολή της NASA, στο Mars Science Laboratory.
Το Δεκέμβριο του 2011, το δίκτυο επίγειων σταθμών που διαθέτει η ESA για τον εντοπισμό δορυφόρων σε τροχιά γύρω από τη Γη προσέφερε καθημερινά στο κέντρο ελέγχου της Ρωσικής αποστολής Phobos-Gruntπου είχε χαθεί λίγο μετά την εκτόξευσή του ένα παράθυρο τριών ωρών επικοινωνίας.
Τον Οκτώβριο, ένας αστροναύτης στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα επιχειρήσει να ελέγξει από απόσταση ένα πειραματικό όχημα το οποίο θα βρίσκεται στο Κέντρο Επιχειρήσεων της ESA, δοκιμάζοντας να προσομοιώσει τις συνθήκες επικοινωνίας μεταξύ ενός οχήματος στην επιφάνεια του Άρη και του διαστημοπλοίου σε τροχιά γύρω από τον κόκκινο πλανήτη.
Για το σκοπό αυτό απαιτείται αξιόπιστη τηλεπικοινωνιακή σύνδεση, ώστε αστροναύτες, ρομποτικά οχήματα και το κέντρο ελέγχου να μπορούν να συνεργαστούν αποτελεσματικά μεταξύ τους.
«Η ανάπτυξη τεχνικών προδιαγραφών και ο σχεδιασμός του τηλεπικοινωνιακού συστήματος δεν είναι το πιο περίβλεπτο σκέλος της εξερεύνησης του διαστήματος• είναι ωστόσο απαραίτητο για την επιτυχία μία διαστημικής αποστολής, όπως να στείλουμε έναν αστροναύτη στον Άρη,» σημείωσε ο Nestor Peccia.
Αυτά είναι μονάχα μερικά από τα θέματα που συζητώνται στο συνάντηση της CCSDS που πραγματοποιείται τις ημέρες αυτές στο Darmstadt, στην οποία συμμετέχουν διαστημικές υπηρεσίες από 20 διαφορετικές χώρες, ανάμεσά τους και η ESA, η NASA, η ASI, η CNES, η Roscosmos, το DLRand η JAXA.
Πηγή: ESA
